احمد اسفندیاری
“تجسم یک قرن” صد سال هنرهای تجسمی ایران
(قسمت پانزدهم)
منبع تصاویر: پیشگامان هنر نوگرای ایران، احمد اسفندیاری، ۱۳۸۹
نویسنده و کارگردان: امیر سقراطی
دستیار پژوهش: نجوا عرفانی
موشن گرافیک: مسعود طالبانی
گوینده متن: امیر سقراطی
طراحی نشان: محمد فدایی
تدوین: مجتبی فلاحی
مجری طرح: استودیو حرف هنر
تهیه کننده: موسسه توسعه هنرهای تجسمی معاصر
با حمایت اداره کل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
احمد اسفندیاری در سوم اردیبهشت ۱۳۰۱ در فخرآباد در دروازه شمیران تهران به دنیا آمد. به دلیل مازندرانی بودن اجداد اش با علی اسفندیاری یا همان نیما یوشیج نسبت فامیلی داشت. مادرش شاگرد ابوالحسن خان صبا بود و بخاطر دوستی عمویش با شهریار علی اکبر صنعتی و محمد ابراهیم باستانی پا ریزی و دیدن این افراد در منزل عمویش خیلی زود به هنر علاقه مند شد. در ۱۳۰۰ وبیست برای تحصیل به هنرکده هنرهای زیبا که در کوچه مروی در خیابان ناصرخسرو بود رفت و با لیلی تقی پور, عبدالله عامری و محمود جوادی پور همکلاس شد.
احمد اسفندیاری, جلیل ضیاء پور, جواد حمیدی و حسین کاظمی در ۱۳۲۴ به عنوان اولین گروه دانشجویان نقاشی هنرکده هنرهای زیبا فارغ التحصیل شدند. در همین سال به همراه محمود جوادی پور در نمایشگاه نقاشی انجمن فرهنگی ایران و فرانسه شرکت کرد.
در ۱۶ بهمن همین سال اولین نمایشگاه هنرهای زیبا به کوشش انجمن روابط فرهنگی ایران و شوروی برگزار شد و آثار ۱۲۵ هنرمند ایرانی همچون حسنعلی وزیری, اسماعیل آشتیانی, ابوالحسن صدیقی, حسین بهزاد, علی رخ ساز, جمشید امینی, جواد حمیدی, جلیل ضیاء پور, علی کریمی, جعفر پتگر و هوشنگ سیحون به نمایش درآمد. سال بعد از ۴ تا ۱۲ تیر ۱۳۲۵ نیم اولین کنگره نویسندگان ایران.
در انجمن روابط فرهنگی ایران و شوروی برگزار شد که در آن ۷۸ نویسنده و شاعر به سخنرانی پرداختند. در کنار این کنگره برای بار دوم نمایشگاهی از آثار نقاشان ایران هم برگزار شد که احمد اسفندیاری هم با ارائه آثاری در آن شرکت کرد. درهمین سال است که علی اکبر صنعتی نمایشگاهی در میدان توپخانه برگزار کرد که به دلیل استقبال بیش از حد مردم تهران این نمایشگاه به موزه دائمی آثار اش بدل شد که اکنون موزه استاد صنعتی نام دارد.
اسفندیاری در ۱۳۲۶ دوره ۶ ساله دانشکده را به پایان رساند و نقاشی باشگاه افسران را برای پایان تحصیلات خود ارائه داد.
در ۱۳۳۲ هنرستان هنرهای زیبا در تهران تاسیس شد و اسفندیاری که از ۱۳۲۷ تدریس را شروع کرده بود از ۱۳۳۴ نیم به تدریس در این هنرستان پرداخت.
آثار او در ۵ دوره از بینال نقاشی و مجسمه تهران به نمایش درآمدند. در دوره اول و دوم با آثار طبیعت بیجان که در آن زمان به آنها نقش اشیاء گفته میشد, شرکت کرد.
از دوره سوم است که خطوط مواج و رنگ های پویا در کارهایش نمایان میشود. کارهای ساده شده خطوط وسط های رنگین و ساختار فعال و پر حرکت آثارش بیش از گذشته به چشم می آیند. حرکت و جنبش رنگ ها و خطوط آثارش را از دیگران متمایز کرده و باعث تحسین منتقدان شد.
احمد اسفندیاری, عبدالله عامری و محمود جوادی پور ۳ هم دوره و هم دانشگاهی متولد تهران بودند که در نقاشی هایشان به طبیعت شهری و زندگی مردم تهران در دوره شروع مدرنیزم ایرانی پرداختند.
